آسمان نمای دیجیتال

آسمان نمای دیجیتال چیست؟

آسمان نما یا پلانتاریوم یا افلاک نما در واقع شبیه ساز واقعی آسمان است. تصور کنید زیر آسمان شب قرار گرفته اید و در حال تماشای ستاره های زیبای بالای سرتان هستید. این اجرام آسمانی فاصله های بسیار متفاوتی از ما دارند بعضی از آنها مثل ماه و سیارات به ما بسیار نزدیک تراند ولی ستاره ها بسیار بسیار دورتراند. با این حال می توان چنین تصور کرد که تمام آنها فاصله یکسانی دارند و همچنین می توان باز هم تصویر کرد که این اجرام آسمانی روی سطح نیم کره ای قرار رفته اند که ما در مرکز این نیم کره خیالی قرار داریم. به این نیم کره فرضی کره آسمانی یا کره سماوی گفته می شود. آسمان نمای دیجیتال نیز بر اساس همین مفهوم ساخته شده است.

به دلیل گردش زمین به دور محور خود به نظر می رسد که تمام اجرام آسمان از شرق طلوع کرده و درغرب غروب می کنند. می توان تصور کرد که این کره آسمانی از شرق به غرب حرکت می کند. البته همیشه نیمی از این کره فرضی بالای سرمان دیده می شود.

برای ساخت شبیه ساز آسمان شب می توان از همین مفهوم کره آسمانی استفاده کرد. یعنی کره ای تو خالی ساخت و تصویر آسمان را روی سطح داخلی این کره تو خالی نمایش داد. به این ابزار آسمان نما گفته میشود. و اگر از نوع دیجیتالی باشد به آن آسمان نمای دیجیتال می گویند.

آسمان نمای دیجیتال

قطر گنبد آسمان نماها می تواند بسیار متفاوت باشد. که معمولا از حدود 3 متر شروع شده و حتی تا 50 متر هم می رسند. آسمان نماها از 2 تکنولوژی برای ساخت استفاده می کنند.

1 . آسمان نمای مکانیکی

2. آسمان نمای دیجیتالی

آسمان نمای مکانیکی

در آسمان نماهای مکانیکی که در واقع نسل اول آسمان نماها به حساب می آیند تصویر آسمان و ستاره ها توسط سوراخ های بسیار ریزی که روی اسلاید یا کره  کوچک فلزی ای تعبیه می شد ایجاد می گردید. اینکه این تصویر چگونه ایجاد میشد چندان مورد بحث ما نیست زیرا این مورد بسیار متنوع می باشد ولی نکته مهم یا در واقع وجه تمایز آسمان نماهای مکانیکی از آسمان نماهای دیجیتال پویا و ایستا بودن تصویر است.

اجازه دهید بیشتر توضیح دهیم. در نوع مکانیکی تصویر تولید شده ثابت بود و این امکان که مثلا روی بخشی از آسمان زوم کنیم و یا مثلا صورت فلکی خاصی را فقط نمایش دهیم امکان پذیر نبود. زیرا تصویر ثابت بود و امکان تغییر آن هم وجود نداشت. تصویر زیر نمونه ای از یک دستگاه آسمان نمای مکانیکی را نشان می دهد.

آسمان نمای قدیمی شهر ری موجود در موزه بخش نجوم

البته شاید تصور کنید که دستگاه های مکانیکی از رده خارج شده اند. ولی چنین نیست. به دلایلی که در ادامه توضیح خواهیم داد آسمان نماهای مکانیکی همچنان جایگاه مشخصی دارند.

آسمان نمای دیجیتال

این ابزارها با استفاده از ویدئو پروژکتورها توسعه داده شده اند. ویدئو پروژکتورها وقتی به کامپیوتر متصل شوند قدرت بسیار بالائی در خلق تصاویر دارند. می توان توسط نرم افزارهای نمایش آسمان هر نوع تصویر و خواسته ای را تولید کرد. می توان شکل صور فلکی را اضافه و یا حذف کرد و یا سرعت گردش آسمان را کم و زیاد کرد. می توان روی اجرام آسمان زوم کرد و جزئیات آنها را دید. این قابلیت ها حد و مرزی ندارند و برای آموزش نجوم بی نظیراند.

آسمان نمای دیجیتال از  بخش اصلی تشکیل شده است.

1. ویدئو پروژکتور
2. سیستم اپتیکی Fisheye
3. کامپیوتر و نرم افزار شبیه ساز آسمان

ویدئو پروژکتور های دیجیتال تصاویر تولید شده توسط کامپیوتر را روی پرده نمایش می دهند. درست شبیه سینما. ویدئو پروژکتورها چند ویژگی مهم دارند که عبارت اند از :

1. رزولوشن یا دقت تصویر
2. شدت نور تولیدی
3. کنتراست تصویر
4. تکنولوژی تولید نور

رزولوشن یا دقت تصویر تعداد پیکسل های تشکیل دهنده تصویر است. اگر تصاویر دیجیتالی را بزرگ نمائی کنید در نهایت به پیکسل های تک رنگی می رسید که واحد های تشکیل دهنده تصویر است. به این خانه ها پیکسل می گویند. هرچه تعداد پیکسل ها بیشتر باشند تصویر دقت و وضوح بیشتری دارد. این موضوع در نمایشگر گوشی های موبایل ها و تلویزیون ها نیز دیده می شود. اصطلاحاتی مثل Full HD و یا 4K همین موضوع را نشان می دهند. در آسمان نمای دیجیتال رزولوشن موضوع بسیار مهمی است.

رزولوشن های رایج ویدئو پروژکتورها عبارت اند از

1. 600X800 پیکسل یا VGA
2. 1024X768 پیکسل یا XGA
3. 1280X800 پیکسل یا WXGA
4. 1920X1080 پیکسل یا Full HD
5. 1920X1200 پیکسل یا WUXGA
6. 3840X2160 پیکسل یا 4K

در آسمان نماهای دیجیتال وقتی صحبت از رزولوشن تصویر می شود منظور عدد کوچکتر رزولوشن ویدئو پروژکتور است. یعنی مثلا اگر در آسمان نمائی از ویدئو پروژکتوری با رزولوشن Full HD استفاده شود رزولوشن نمایش داده شده روی گنبد آسمان نما 1080 پیکسل خواهد بود. در این باره مفصل توضیح خواهیم داد.

مورد بعدی شدت نور تولیدی ویدئو پروژکتور است. اینکه توان لامپ ویدئو پروژکتور چقدر است و چقدر نور می تواند تولید کند. هرچه شدت نور بیشتر باشد تصویر درخشان تر دیده می شود و در نتیجه می توان تصاویر بزگتری تولید کرد. در آسمان نماها شدت نور تولیدی متناسب با قطر گنبد آسمان نماست. هرچه شدت نور تولیدی بیشتر باشد گنبد بزرگتری را می توان پوشش داد. شدت نور تولیدی ویدئو پروژکتوره با واحد Lumens مشخص می شود. مثلا پروژکتوری با شدت نورانیت 3000 Lumens در رده پروژکتورهای متوسط رو به پائین از دیدگاه شدت نور طبقه بندی می شود. 4000 رده ای متوسط است و مثلا ویدئو پروژکتورهای سینمائی شدت نوری در حدود 30000 دارند.

ویدئو پروژکتوری با شدت نور 3000 برای گنبد هائی تا حدود 5 متر مناسب است. 5000 Lumens برای گنبدهائی تا 7 متر و الی آخر. البته این اعداد کاملا کلی هستند و ضریب بازتاب گنبد بسیار مهم است. مثلا در آسمان نمای سازمان جغرافیایی تهران که تیم ما حدود 10 سال پیش آن را تجهیز کرد پروژکتور مورد استفاده شدت نور 7500 Lumens دارد و قطر گنبد 10متر است. که حتی در بعضی موارد برای افزایش طول عمر لامپ و دستگاه شدت نور برابر نصف این مقدار تنظیم می شود و همچنان تصویر بسیار با کیفیت است.

مورد بعدی کنتراست تصویر است. کنتراست تصویر اختلاف بین کم نور ترین بخش تصویر با پرنورترین بخش آن است. هرچه کنتراست بیشتر باشد تصویر زیباتر به نظر می آید. اینکه ویدئو پروژکتور واقعا رنگ سیاه را چگونه نمایش می دهد بسیار مهم است. اعداد اعلام شده از سوی سازندگان ویدئو پروژکتورها چندان قابل استناد نیستند. البته این در مورد ویدئو پروژکتورهای معمولی صادق است. در کل با اینکه دیده می شود بعضی خریداران روی کنتراست تصویر خیلی حساس هستند ما توصیه می کنیم که این فاکتور را چندان جدی نگیرید و دو فاکتور قبلی بسیار مهم تر هستند.

و اما بحث تکنولوژی لامپ مورد استفاده در ویدئو پروژکتورها

در حال حاضر 3 تکنولوژی اصلی در لامپ های ویدئو پروژکتورها موجود است که عبارت اند از :

1. لامپ های معمولی یا Metal Halide  و UHP

2. لامپ های مبتنی بر LED

3. لامپ های مبتنی بر Laser

سری اول که در واقع نسل اول لامپ های ویدئو پروژکتورهاست عمر کمتری دارند و در طول زمان شدت نور آنها کم می شود و در نهایت پس از چند هزار ساعت استفاده باید تعویض شوند. آسمان نماهای دیجیتال ارزان قیمت از این سری لامپ ها استفاده می کنند.

2 تکنولوژی بعدی که جدیدتر است محاسن بسیار بیشتری دارند. طول عمر بسیار بالاتر ، شدت نور ثابت در طول زمان و تولید گرمای بسیار کمتر از ویژگی های این تکنولوژی ها هستند. البته این سری لامپ ها هنوز چندان گسترده نشده اند.

حال اجازه دهید با دستگاه های آسمان نمای دیجیتال موجود آشنا شویم.

NP1080 II

آسمان نمای مدل NP1080 دارای رزولوشن FULL HD است که در واقع 1080 پیکسل را در سطح گنبد نمایش می دهد. یعنی از یک طرف گنبد تا سمت مقابل 1080 پیکسل نمایش داده می شود. ویدئو پروژکتور این آسمان نمای دیجیتال شدت نوری برابر 3600 Lumens تولید می کند و برای استفاده در گنبد هائی تا حداکثر قطر 7 متر مناسب است.

آسمان نمای دیجیتال مدل NP1080

این دستگاه ارزان ترین مدل تولیدی ما است و برای استفاده در مدارس و فرهنگسراها و موارد آموزشی با بودجه ای نسبتا کم مناسب است. برای آشنائی بیشتر با این دستگاه اینجا را کلیک کنید.

NP2160

 آسمان نمای مدل NP 2160 II رزولوشن بسیار بالاتری دارد که معادل 2160 پیکسل است. ویدئو پروژکتور مورد استفاده در این دستگاه از نوع 4K است و تصویری بسیار با کیفیت تولید می کند. شدت نور تولیدی این دستگاه 4000Lumens است و برای استفاده در گنبد هائی تا قطر 8 متر مناسب است. جهت اطلاعات بیشتر در مورد این دستگاه اینجا را کلیک کنید.

تصویر زیر دو دستگاه فوق را نشان می دهد که شکل ظاهری یکسانی دارند. این دو دستگاه مهز به دو بلندگوی داخلی با کیفیت و سیستم پخش صدا نیز هستند.

آسمان نماهای دیگری نیز توسط ما ساخته شده است از جمله مدل NP1200 Laser که در دانشگاه تبریز نصب شده است و مدل NP1600 که در آسمان نمای سازمان جغرافیایی تهران قرار دارد.

قیمت آسمان نمای دیجیتال 

قیمت های ما در مقیاس جهانی بسیار بسیار مناسب و ارزان است و از نظر کیفیت واقعا مشکلی وجود ندارد. و این فرصتی بسیار عالی برای هموطنان عزیز است که از تکنولوژی روز دنیا با قیمتی بسیار مناسب استفاده کنند. به طور مثال قیمت دستگاه NP1080 II حدود 2500 دلار است. همچنین قیمت کمی برای آسمان نمای دیجیتال در دنیا وجود ندارد. 

خرید آسمان نمای دیجیتال 

ما به عنوان اولین تولید کننده آسمان نمای دیجیتال در ایران با بیشتر از 10 سال فعالیت و تولید و عرضه بیش از 100 دستگاه می توانیم بهترین خدمات مشاوره را به شما ارائه کنیم. با ما تماس بگیرید و هر سوالی در رابطه با قیمت و خرید و اجرای آسمان نما دارید بپرسید.

تلفن تماس : 09128445499

اهمیت آسمان نمای دیجیتال

این ابزار آموزش نجوم بدون شک بهترین ایزار آموزشی است که می توان در آموزش آسمان از آن استفاده کرد. رصدخانه ها نسبت به آسمان نماها جنبه آموزشی کمتری دارند و بیشتر جنبه بصری دارند. ولی آسمان نماها می توانند مفاهیم ابتدائی تا پیشرفته نجوم و رصد را به شکلی بسیار هیجان انیز به فرد نمایش دهند.

International Planetarium Society

آسمان نما در مدارس

آسمان نمای دیجیتال یکی از جالب ترین فعالیت های علمی دانش آموزی است. دستگاه آسمان نما به همراه گنبد آسمان نما که از نوع بادی است به مدرسه برده می شوند و این گنبد در اتاقی بزرگ برپا می شود و دانش آموزان گروه گروه از آسمان نما بازدید می کنند. اردوی علمی آسمان نما محاسن بسیار زیادی دارد. لازم نیست دانش آموزان از مدرسه خارج شوند و این اردوی در مدرسه انجام می شود و مشکلات و هزینه های جابجائی وجود ندارد. هر اجرا جدود نیم ساعت تا 45 دقیقه زمان می برد و دانش آموزان بعد از آن به کلاس شان برگشته و مشغول فعالیت شان می شوند. همچنین این می تواند یکی از مشاغل بسیار عالی برای منجمان آماتور کشور باشد. گروهی تشکیل داده و در طول سال تحصیلی در مدارس برنامه آسمان نما را اجرا کرده و کسب درآمد کرد.

گنبد آسمان نما

جهت استفاده از نرم افزار STELLARIUM در آسمان نمای دیجیتال تنظیماتی لازم است که در ویدئوی آموزشی زیر با آن آشنا می شوید.

آموزش نرم افزار Stellarium قسمت 1